รายพระนามกษัตริย์ต้าหลี่ประกอบด้วย
1.ต้วนซีผิง ปฐมกษัตริย์ (893-944) เป็นแม่ทัพเมืองตงไห่ในยูนนาน ได้นำพาเหล่าชนเผ่าทั้ง 37 ก่อกบฎต่อต้านขุนนางท้องถิ่นของหนานจ้าวที่ล่มสลาย จนนำทัพเข้ายึดเมืองต้าหลี่และก่อตั้งอาณาจักรนี้ขึ้นมา ต้วนซีผิงนั้นเป็นกษัตริย์ที่เลื่อมใสในพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า มีการสร้างวัดและเจดีย์ต่างๆมากมายในรัชสมัยของพระองค์
2.ต้วนซีหยิ๋ง (ชื่อทางการว่าจักรพรรดิเหวินจิ้ง) เป็นโอรสของต้วนซีผิงแต่ครองอำนาจได้ไม่ครบปีก็โดนลุงของเขาต้วนซีเหลียงโค่นบัลลังก์แล
ะจับส่งไปผนวชเป็นพระสงฆ์
3.ต้วนซีเหลียง (ไม่แน่ชัด-951) ภายหลังยึดอำนาจจากหลานชายได้ก็ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งต้าหลี่แทน
4.ต้วนซีฉง (จักรพรรดิกวงชี่) โอรสของต้วนซีเหลียง และสวรรคตในปี 968
5.ต้วนซูชุน (จักรพรรดิหยิ๋งเต่า) โอรสของต้วนซีฉง และสวรรคตในปี 985
6.ต้วนซูหยิ๋ง (จักรพรรดิส้าวหมิง) โอรสของต้วนซูชุน และสวรรคตในปี 1009 ในรัชสมัยนี้กษัตริย์แห่งต้าหลี่ได้รับการยอมรับจากจักรพรรดิซ่งไท่จงให้เป็นเจ้าแห่งยูนนาน (ราชสำนักซ่งยอมรับอำนาจปกครองของตระกูลต้วนและอาณาจักรต้าหลี่เหนือดินแดนยูนนาน)
7.ต้วนซูเหลียน (จักรพรรดิจิงหมิง) โอรสของต้วนซูหยิ๋ง และสวรรคตในปี 1022 ในรัชสมัยนี้ต้วนซูเหลียนส่งกองทัพไปโจมตีเวียดนาม เพราะเห็นว่าจักรพรรดิซ่งไท่จงพิชิตเวียดนามไม่ได้ เลยต้องการจะยึดครองเวียดนามเป็นเมืองขึ้นบ้าง แต่กองทัพต้าหลี่โดนตีพินาศเกือบหมดต้องล่าถอยกลับไป
8.ต้วนซูหลง (จักรพรรดิเจี้ยนอี้) โอรสบุญธรรมของต้วนซูเหลียน และเป็นหลานสายตรงของต้วนซูหยิ๋ง และสวรรคตในปี 1041 แต่ครองราชย์ถึงแค่ปี 1026 ก่อนจะมอบราชสมบัติให้ลูกบุญธรรมต้วนซูเจินและออกผนวชไป
9.ต้วนซูเจิน (จักรพรรดิเฉิงเต๋อ) สวรรคตในปี 1039 (บางตำราว่าออกผนวชไม่ใช่สวรรคต)
10.ต้วนซูซิ่ง (จักรพรรดิเทียนหมิง) พระนัดดาในต้วนซูเจิน สวรรคตหรือหายไปในปี 1044 ต้วนซูซิ่งเป็นกษัตริย์ที่ใช้ชีวิตหรูหราอู่ฟู่ สร้างพระราชวัง จัดงานเลี้ยง เกณฑ์สาวงามเข้าวังไม่มีขาด ทำให้ชาวบ้านไม่พอใจและพากันก่อการกบฎล้มล้างพระองค์จากราชสมบัติ ก่อนที่กลุ่มกบฎจะพร้อมใจกันยกองค์ชายซีเหลียนเป็นกษัตริย์แทน
11.ต้วนซีเหลียน (จักรพรรดิเซียวเต๋อ) เป็นโหลนรุ่นหลังๆ (ขออภัยผมนึกคำราชาศัพท์ไม่ออก)ในต้วนซีผิง ขึ้นเป็นกษัตริย์ต้าหลี่ในปี คศ. 1044 เพราะชาวบ้านก่อการล้มล้างจักรพรรดิเทียนหมิง ในรัชการนี้พระองค์หลงเชื่อมหาเสนาบดี เกาเฉิงไท่มาก ทำให้เกาเฉิงไท่และพรรคพวกกุ่มอำนาจในราชสำนักต้าหลี่ ภายหลังรัชสมัยของพระองค์ ตระกูลเกาก็กลายเป็นผู้กุมอำนาจสูงสุดในอาณาจักรไป กษัตริย์ต้าหลี่องค์ต่อๆมาเป็นได้เพียงหุ่นเชิดเท่านั้น ต้วนซีเหลียนสวรรคตในปีใดไม่ปรากฎ แต่ในปี 1075 พระองค์ก็มอบราชสมบัติให้พระโอรสต้วนเหลียนอี้แทน และออกผนวชไป
12.ต้วนเหลียนอี้ (จักรพรรดิซางเต๋อ) โอรสในต้วนซีเหลียน ถูกปลงพระชมน์ในปี 1080 โดยเสนาบดีหยางอี้เจิน
ปล. อันนี้ไม่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ซักกะนิด แต่ขอนอกเรื่องว่า ต้วนเหลียนอี้ถูกอ้างให้นั้นเป็นบิดาของพี่ใหญ่แห่ง 4 คนโฉด ต้วนเหยียนชิ่งในนวนิยายของกิมย้งเรื่อง 8 เทพอสูรครับผม
13.ต้วนโส่วฮุ่ย เป็นโอรสบุญธรรมของต้วนเหลียนอี้ (เป็นโอรสแท้ของพระอนุชาของต้วนเหลียนอี้) ภายหลังจากที่หยางอี้เจินปลงพระชมน์จักรพรรดิซางเต๋อก็หวังตั้งตนเป็นกษัตริย์แห่งต้าหลี่แทน แต่พวกตระกูลเกานำโดย เกาจี้เซิงได้นำพรรคพวกก่อการจำกัดหยางอี้เจินและพรรคพวกจนราบคาบ และไปอัญเชิญต้วนโส่วฮุ่ยมาเป็นกษัตริย์แทนในปี 1080 อย่างไรก็ดี ต้วนโส่วฮุ่ยนั้นเป็นกษัตริย์แต่เพียงในนามเท่านั้น อำนาจทั้งหมดตกอยู่ในมือของเกาจี้เซิง ต้วนโส่วฮุ่ยเป็นกษัตริย์ได้เพียงแค่ 1 ปีเท่านั้นก็ทนไม่ได้จึงออกผนวชเป็นไต้ซือแห่งวัดมังกรฟ้า และยกบัลลังก์ให้ต้วนเจิ้งหมิงที่เป็นหลานของตนไปแทนในปี 1081
ปล. ต้วนโส่วฮุ่ยปรากฎตัวใน 8 เทพฐานะไต้ซือที่ร่วมฝึกวิชา 6 ดรรชนีกระบี่กับลุงของต้วนอี้
14.ต้วนเจิ้งหมิง (จักรพรรดิเป่าติ้ง) เป็นพระนัดดาของต้วนโส่วฮุ่ย ในรัชสมัยนี้พระองค์เป็นกษัตริย์หุ่นเชิดอีกเช่นเคย อำนาจทั้งหมดตกอยู่กับมหาเสนาบดีเกาจี้เซิง ในปี 1094 เกาจี้เซิงบีบให้จักรพรรดิเป่าติ้งออกผนวช และเกาจี้เซิงก็ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งต้าหลี่แทนเสียเอง เป็นอันจบยุคสมัยของราชวงศ์ต้าหลี่ยุคแรกแต่เพียงเท่านี้
ปล. ต้วนเจิ้งหมิงคือลุงของต้วนอี้ต้วเอกจาก 8 เทพอสูรครับผม เนื่องจากเป็นกษัตริย์หุ่นเชิดนี่เองเลยมีเวลาไปท่องยุทธภพ
15.ต้วนเจิ้งชุน (จักรพรรดิเหวินอัน) เป็นพระอนุชาของจักรพรรดิเป่าติ้ง เมื่อเกาจี้เซิงขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งต้าหลี่ได้ 2 ปีก่อนที่เขาจะตายก็ได้สั่งเสียกับลูกชายว่า ตระกูลเก่ายึดเอาราชสมบัติตระกูลต้วนมานานถึง 2 ปีเมื่อเขาตายก็ให้ลูกชายคืนราชสมบัติให้ลูกหลานตระกูลต้วน ในปี 1096 เมื่อเกาจี้เซิงตายลูกชายของเขาก็ตั้ง ต้วนเจิ้งสุนขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งต้าหลี่ตามเดิมถือว่าเป็นการเริ่มราชวงศ์ต้าหลี่ยุคหลัง ในปี 1108 ต้วนเจิ้งสุนออกผนวชและยกบัลลังก์ให้พระโอรสต้วนเหออี้แทน
ปล. ต้วนเจิ้งสุนคือท่านอ๋องต้วนเพลย์บอยบิดา(เลี้ยง)ของต้วนอี้ตัวเอกจากเรื่อง 8 เทพอสูรครับผม เพียงแต่ของจริงเขาไม่ฆ่าตัวตายหน่ะนะ
16.ต้วนเจิ้งเอี้ยน (จักรพรรดิซวนเหริน) โอรสของต้วนเจิ้งชุน เดิมมีพระนามว่าต้วนเหออี้ แต่พอเป็นกษัตริย์ก็เปลี่ยนเป็นต้วนเจิ้งเอี้ยนแทน ต้วนเจิ้งเอี้ยนเคยจับลูกหลานตระกูลเกาประหารในข้อหาก่อการร้าย ทำให้ลูกน้องสองคนของคนตระกูลเก่าที่ถูกประหารผูกใจเจ็บ ก็เลยทำการลอบปลงพระชมน์ต้วนเจิ้งเอี้ยนที่วัดมังกรฟ้า แต่แผนการล้มเหลวถูกจับได้เสียก่อน ต้วนเจิ้งเอี้ยนเห็นว่าคนร้าย 2 คนนี้ทำไปเพราะใจภักดีต่อนายจึงไม่ลงโทษ ซ้ำยังให้รางวัลเสียอีก อย่างไรก็ตามคนร้ายทั้งสองไม่ยินยอมและยืนยันให้ต้วนเจิ้งเอี้ยนประหารพวกเขา ต้วนเจิ้งเอี้ยนจึงให้ทหารนำพวกเขาไปประหารและสร้างสุสานอย่างดีพร้อมป้ายสรรเสริญเกียรติคุณไว้ให้
ในปี 1116 จักรพรรดิซ่งฮุ่ยจงแห่งราชวงศ์เป่ยซ่งยอมรับว่า กษัตริย์ต้าหลี่เป็น จักรพรรดิแห่งยูนนาน
ต้วนเจิ้งเอี้ยนออกผนวชในปี 1147 และยกบัลลังก์ให้โอรสของพระองค์แทน ต้วนเจิ้งเอี้ยนจัดเป็นกษัตริย์ที่ครองราชย์นานที่สุดของราชวงศ์ต้วนคือครองราชย์นาน 39 ปี
ปล. ต้วนเจิ้งเอี้ยน หรือต้วนเหออี้ก็คือ ต้วนอี้ตัวเอกจาก 8 เทพนั้นเองครับ สงสัยที่คนร้ายที่ลอบฆ่าไม่สำเร็จก็เพราะต้วนอี้ในนวนิยายของกิมย้งที่เทพเหลือเกิน
17.ต้วนเจิ้งเซียง (จักรพรรดิเจิ้งคัง) โอรสในต้วนเจิ้งเอี้ยน ครองราชย์ปี 1147 สละราชสมบัติและออกผนวชในปี 1172
18.ต้วนจีซิง (จักรพรรดิก่งจี้) โอรสในต้วนเจิ้งเซียง ตลอดรัชสมัยของพระองค์เต็มไปด้วยกบฎและความขัดแย้งในราชสำนัก พระองค์สวรรคตในปี 1200
ปล. ต้วนจีซิงนั้น เข้าใจว่าคืออ๋องทักษิณและอิตเต็งไต้ซื่อที่ปรากฎตัวในมังกรหยกทั้งสองภาคครับผม สงสัยเพราะราชสำนักวุ่นวายพี่แกเลยเอาแต่ฝึกวิชาประชดเสียเลย................
19.ต้วนจีเหลียน (จักรพรรดิเซียงเทียน) โอรสของต้วนจีซิง ครองราชย์ได้แค่ 4 ปีก็สวรรคตในปี 1204
20.ต้วนจีเซียง (จักรพรรดิเสินจง) เป็นอนุชาของต้วนจีเหลียนและโอรสของต้วนจีซิง สวรรคตในปี 1238 (บางตำราก็ว่าสละราชสมบัติออกผนวช)
21.ต้วนเซียงซิง (จักรพรรดิเกาอี้) โอรสของต้วนจีเซียง รัชสมัยนี้ต้าหลี่ต้องเผชิญกับการรุกรานของกองทัพมองโกล ต้วนเซียงซิงสวรรคตในปี 1251
22.ต้วนซิงจี (จักรพรรดิ โอรสในต้วนเซียงซิง ในปี 1253 ฮูปีไหลนำทัพ 1 แสนคนมาโจมตีต้าหลี่และส่งทูตบังคับให้ต้าหลี่ยอมจำนน เสนาบดีของต้วนซีงจีก็เลยจับทูตมองโกลฆ่าและเอาไปแขวนไว้ที่ต้นไม้นอกเมือง ฮู...ไหลก็เลยส่งกองทัพ 1 แสนถล่มเมืองต้าหลี่ กองทัพต้าหลี่ไม่อาจต้านทหารม้าเหล็กของมองโกลได้ เมืองต้าหลี่ถูกตีแตก ต้วนซิงจีและอาของเขาต้วนฟู่หลบหนีไปทางใต้ก่อนจะโดนทหารมองโกลจับตัวได้ในปี 1255
ต้วนซิงจีและต้วนฟู่โดนจับตัวส่งไปมองโกล ต้วนซิงจี้นั้นขอยอมจำนนและมอบแผนที่แคว้นต้าหลี่ให้กับข่านมองโกล รวมทั้งรับปากว่าจะช่วยเกลี้ยกล่อมเผ่าต่างๆในยูนนานให้ยอมจำนน ข่านแห่งมองโกลจึงตั้งให้ต้วนซิงจีเป็นอ๋องในมณฑลยูนนาน
ต้วนซิงจีและต้วนฟู่พร้อมกองทัพมองโกลกลับมาที่ยูนนานในปี 1257 และเกลี้ยกล่อมให้เผ่าต่างๆที่ยังต่อต้านยอมจำนน และช่วยกองทัพมองโกลก่อตั้งมณฑลยูนนานขึ้นมาโดยมีเขาเป็นข้าหลวงคนแรก ต้วนซิงจีตายในปี 1260 ระหว่างเดินทางไปเฝ้าจักรพรรดิหยวนที่ปักกิ่ง เป็นอันจบราชวงศ์แห่งต้าหลี่ที่ปกครองมายาวนาน 3 ศตวรรษ
ปล. ขอบคุณข้อมูลจากท่านเจอร์เป แห่งเว็ป chinahistory ครับ
จากภาพเป็นขบวนเสด็จของจักรพรรดิซวนเหรินแห่งต้าหลี่